Rau sam không chỉ là loại rau ăn mà còn được lương y sử dụng làm thuốc, dưới đây là một số bài thuốc chữa bệnh từ rau sam.
Tác dụng của rau sam
Bài viết trên web site bệnh viện Đa khoa Medlatec có sự tham vấn y khoa của BSCKI. Dương Ngọc Vân cho biết, rau sam còn được gọi với các tên khác trong dân gian như mã xỉ hiện, trường thọ thái hay mã xỉ thái. Đây là loại cây thân cỏ, thường mọc dại tại các vùng đất ẩm ướt.
Rau có vị chua, mát và không đắng. Trừ phần rễ thì các bộ phận còn lại của rau đều có thể đem đi chế biến. Ngoài việc được sử dụng như loại thực phẩm đơn giản, rau sam còn được đánh giá là vị thuốc quý với nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe.
Tốt cho hệ thần kinh
Một trong những tác dụng hàng đầu của rau sam được chứng minh là khả năng bảo vệ hệ thần kinh, hỗ trợ điều trị bệnh Parkinson. Nguyên nhân là do các thành phần được tìm thấy trong rau có tác dụng loại bỏ các gốc tự do, giảm quá trình chết đi của tế bào thần kinh trong cơ thể.
Bên cạnh đó, các chất trong rau sam cũng giúp bảo vệ tế bào thần kinh do tình trạng thiếu oxy gây ra, cũng như ức chế enzym acetylcholinesterase – chất thường gặp đối với người mắc Alzheimer. Do đó, sử dụng rau cũng có tác dụng hỗ trợ điều trị Alzheimer.
Khả năng chống viêm
Với sự có mặt của omega-3, các chất nhầy và chất khoáng, rau tác dụng tốt với việc giảm đau, chống viêm. Đặc biệt là với các tình trạng đau do tiêu hóa hay các bệnh liên quan đến đường tiết niệu.
Hỗ trợ điều trị tiểu đường
Theo kết quả của một số nghiên cứu, việc sử dụng rau sam có thể giúp cải thiện tình trạng của người mắc đái tháo đường kind 2. Rau có thể giúp giảm các axit béo tự do trong máu, giảm tình trạng kháng insulin trong cơ thể, giảm đường huyết đói và giảm tăng males gan.
Tốt cho tim mạch
Với hàm lượng khá cao omega-3 và kali, rau tác dụng tốt với việc cải thiện sức khỏe tim mạch, hạn chế tình trạng rối loạn nhịp tim, điều chỉnh hàm lượng ldl cholesterol trong máu và giúp huyết áp được ổn định hơn.
Tốt cho hệ tiêu hóa
Với chất này có sẵn, rau sam được đánh giá là hỗ trợ tốt cho hệ tiêu hóa và tiết niệu, cải thiện tình trạng táo bón, đường ruột. Ngoài ra, rau cũng giúp đào thải chất dịch dư thừa trong cơ thể, từ đó giúp bạn giảm cân hiệu quả hơn.
Thanh lọc cơ thể, giải nhiệt
Rau tính mát nên tác dụng rất tốt với việc thanh lọc và giải nhiệt cho cơ thể. Bạn có thể sử dụng rau sam với nhiều cách chế biến khác như nấu canh, ép nước uống, sắc nước.
Tốt cho hệ thống xương khớp
Trong rau chứa hàm lượng cao canxi tốt cho sự chắc khỏe của hệ thống xương khớp. Cùng với đó, vitamin E và chất glutathione giúp bảo vệ màng tế bào khỏi sự ảnh hưởng của tác yếu tố gây hại.
Phòng chống ung thư
Các hợp chất như cerebroside, polysacarit, alkaloid và homoisoflavonoid được tìm thấy trong rau có vai trò loại bỏ các tế bào gây ung thư và tăng cường sức miễn dịch của cơ thể.
Các tác dụng khác
Bên cạnh lợi ích, tác dụng được nhắc ở trên, rau sam còn có các tác dụng khác như:
Làm chậm các quá trình oxy hóa trong cơ thể.Phòng ngừa bệnh gout.Hỗ trợ các vết thương do côn trùng cắn.Chống nhiễm trùng.Hỗ trợ điều trị hen suyễn.
Các bài thuốc chữa bệnh từ rau sam
Báo Sức khỏe & Đời sống dẫn lời BS Phương Thảo hướng dẫn một số bài thuốc chữa bệnh từ rau sam như sau:
Chữa lỵ
Rau sam 100g, cỏ sữa nhỏ lá 100g, sắc uống trong ngày. Nếu đi ngoài ra máu, thêm cỏ nhọ nồi 20g, rau má 20g.
Rau sam 20g, cỏ nhọ nồi 20g, lá nhót 20g, búp ổi 20g. Phơi hay sấy khô, tán bột mịn, làm hoàn. Ngày uống 2 – 3 lần, mỗi lần 15g.
Rau sam 50g, cỏ sữa nhỏ lá 50g, chỉ xác 20g, binh lang 20g, lá trắc bá 20g, vỏ rụt 20g, hoa hòe 20g. Sấy khô, tán bột. Mỗi ngày uống 20g với nước vối.
Cháo rau sam: Rau sam tươi 100g – 200g, gạo tẻ 90g. Cả 2 nấu cháo, thêm bột gia vị, ăn khi đói. Dùng tốt cho người có hội chứng lỵ xuất huyết.
Rau sam xào: Rau sam 250g xào với dầu thực vật, thêm bột gia vị. Dùng cho người có hội chứng lỵ.
Chữa tiểu buốt, tiểu ra máu
Nước ép rau sam: Rau sam 100g rửa sạch để ráo, giã nát, thêm nước sôi để nguội vắt lấy 100ml, thêm ít đường trắng khuấy đều. Ngày làm 3 lần. Dùng tốt người bị viêm đường tiết niệu, mụn nhọt, lở ngứa.
Nước ép rau sam hòa mật: Nước ép rau sam 60 – 100ml đun vừa sôi, thêm 20ml mật ong khuấy đều uống. Dùng tốt cho sản phụ sau đẻ đau quặn bụng, tiểu rắt buốt.
Chữa xích bạch đới
Rau sam 100g, lòng trắng trứng gà 2 quả. Rau sam giã nát vắt lấy nước, thêm lòng trắng trứng vào; hấp chín. Ăn trong ngày, dùng liền 3 – 5 ngày.
Kiêng kỵ: Người hư hàn tiết tả (tiêu chảy) không dùng.