Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang vừa đề xuất cần có biện pháp xử lý nghiêm khắc hơn đối với hành vi phát tán tin giả và thông tin sai sự thật trên mạng xã hội. Theo ông, mức phạt 7,5 triệu đồng hiện tại là chưa đủ sức răn đe và cần được nâng cao, bất kể tin giả có gây hậu quả trực tiếp hay chưa.
Quan Ngại Về Ảnh Hưởng Của Tin Giả Đối Với Xã Hội
Trong phiên chất vấn tại Quốc hội ngày 12/11, khi nói về vấn đề tin giả, ông Lương Tam Quang nhấn mạnh rằng các thông tin sai lệch lan truyền trên mạng xã hội có thể tác động tiêu cực đến tâm lý xã hội và gây bất ổn về an ninh trật tự, đồng thời ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế.
Theo Nghị định 14/2022, mức phạt hiện tại đối với cá nhân vi phạm là từ 5 đến 10 triệu đồng. Tuy nhiên, mức phạt thường được áp dụng phổ biến là 7,5 triệu đồng, một mức mà Bộ trưởng Công an đánh giá là chưa đủ mạnh để ngăn chặn hành vi vi phạm.
Thách Thức Trong Việc Xác Định Thế Nào Là Tin Giả
Tuy nhiên, một số chuyên gia pháp lý cho rằng việc xác định thế nào là tin giả hay tin sai sự thật hiện vẫn còn thiếu cơ sở pháp lý rõ ràng. Một luật sư trong nước, không muốn nêu tên vì lý do an ninh, chia sẻ với RFA rằng việc giao cho cơ quan nhà nước quyền xác định tin nào là thật hay giả có thể gây tranh cãi về tính khách quan. Luật sư này nêu ý kiến rằng có trường hợp thông tin là chính xác nhưng bị cấm đăng tải, điều này dẫn đến việc cơ quan chức năng có thể sử dụng tiêu chuẩn chủ quan để phân loại tin giả, không nhất thiết dựa vào thực tế.
Luật sư cũng cảnh báo rằng việc xử phạt không dựa trên hậu quả của tin tức có thể gây ra tình trạng lạm quyền, làm cho luật pháp trở thành công cụ để cưỡng ép xã hội theo ý chí của cơ quan thực thi pháp luật.
Lo Ngại Về Việc Áp Dụng Cảm Tính Trong Xử Lý Tin Giả
Luật sư Đặng Đình Mạnh từ Hoa Kỳ cũng cho rằng công an thường không cung cấp bằng chứng cụ thể về hậu quả của các tin tức bị cho là sai sự thật. Khi xử phạt hành chính, lý do thường được đưa ra là “gây hoang mang dư luận” hoặc “xúc phạm uy tín lãnh đạo,” và việc đánh giá này phụ thuộc vào cơ quan thẩm quyền mà không cần chứng minh tác động thực tế.
Bên cạnh đó, khi cơ quan công an tiến hành khởi tố hình sự, việc giám định tin tức từ Sở Thông tin và Truyền thông cũng bị cho là thiếu tính khách quan, vì các tiêu chí xác định tin giả đôi khi chỉ là cảm tính hoặc dựa trên tác động xã hội mơ hồ.
Hướng Đến Chính Sách Chặt Chẽ Hơn Trong Kiểm Soát Thông Tin
Đề xuất tăng mức phạt cho hành vi phát tán tin giả cho thấy sự quan tâm của chính quyền đến việc kiểm soát thông tin trực tuyến trong bối cảnh mạng xã hội phát triển nhanh chóng. Tuy nhiên, các chuyên gia pháp lý cho rằng cần phải có tiêu chuẩn xác định rõ ràng hơn để tránh các trường hợp xử phạt thiếu công bằng và minh bạch.
Bộ Công an hiện đang cân nhắc các giải pháp pháp lý nhằm tăng cường răn đe đối với tin giả, đồng thời phải đối diện với thách thức làm sao để phân định rõ giữa thông tin sai lệch và tự do ngôn luận, nhằm đảm bảo sự công bằng trong xử lý các vi phạm trên không gian mạng.
