Đối với các linh mục đang tham gia các tổ chức chính trị, để họ có thể phục vụ tốt, họ phải tự do chọn lựa hoặc là làm linh mục phục vụ dân Chúa hoặc làm viên chức phục vụ chính quyền.
Trước tình trạng các linh mục ngày càng đông tham gia vào các tổ chức chính trị như Quốc hội, Hội Đồng Nhân dân các cấp, đặc biệt là Ủy ban Đoàn kết, xin gửi tới quý Đức Tổng, quý Đức cha kiến nghị sau đây:
Giáo luật số 285, khoản 3, cấm “Các giáo sĩ không được phép đảm nhận các chức vụ công cộng, vốn có liên quan tới sự tham dự vào việc thực thi công quyền”.
Giáo luật số 287, khoản 2, còn thêm: “Các giáo sĩ không được phép đóng một vai trò tích cực trong các đảng chính trị và theo khuynh hướng của các công đoàn trừ phi nhu cầu để bảo vệ các quyền lợi của Giáo Hội hay để cổ võ lợi ích chung mà qua đó có được sự suy xét/quyết định hay phán đoán của giáo quyền”.
Quý Đức cha đã biết, Quốc hội, Hội đồng Nhân dân là các cơ quan của nhà nước. Ủy ban Đoàn kết mà tiền thân là Ủy ban Liên lạc những người Công giáo yêu tổ quốc, yêu hòa bình, được thành lập tại Hà Nội ngày 11/3/1955, dù lấy danh nghĩa công giáo, nhưng thực chất là một tổ chức chính trị.
Chính Đức Khâm sứ Tòa thánh John Dooley, cùng với toàn thể các đức Giám mục tại miền Bắc, trong một văn thư ký ngày 12/3/1955, một ngày sau khi Ủy ban đoàn kết được thành lập đã khẳng định: “Phong trào những người công giáo kính Chúa yêu tổ quốc và hòa bình, được một số linh mục hoàn toàn bên ngoài hàng giáo phẩm phát động tại Hà Nội, là mối nguy hiểm cho sự thống nhất tại Việt Nam. Hàng giáo phẩm không nhìn nhận phong trào này có liên quan đến các linh mục và tín hữu”.
Được biết, Đức Hồng y Angelo Sodano, Quốc vụ khanh Tòa thánh, trong văn thư đề ngày 20/5/1992, gửi Đức cha Phaolô Maria Nguyễn Minh Nhật, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam lúc đó, có viết về Uỷ ban Đoàn kết: “Đây là một tổ chức vừa có tính chất công dân, vừa có tính chất chính trị có nguy cơ gây lẫn lộn giữa Giáo hội và tổ chức chính trị” và yêu cầu các Đức Giám mục “Cấm các linh mục không được gia nhập Ủy ban Đoàn kết và không được tham gia đại biểu Quốc hội”.
Những năm gần đây, ngoại trừ một số giáo phận, các đức Giám mục đã dứt khoát yêu cầu các linh mục trong giáo phận tự do chọn lựa hoặc là làm linh mục phục vụ giáo xứ hoặc làm công tác chính trị, nhờ đó các giáo phận không có linh mục nào tham gia Quốc hội, Hội đồng Nhân dân hay thành viên Ủy ban Đoàn kết Công giáo, thì nhiều nơi nở rộ phong trào các linh mục tham gia các tổ chức chính trị như làm Đại biểu Quốc hội, Ủy viên Hội đồng Nhân dân các cấp, nhất là tham gia Uỷ ban Đoàn Kết. Sự việc các linh mục tham gia Uỷ ban Đoàn kết thay vì mang lại sự đoàn kết thì lại gây nhiều chia rẽ trong đời sống Giáo hội.
Chính vì thế, căn cứ vào các khoản Giáo luật, vào văn thư hướng dẫn của Tòa thánh, nhất là những hậu quả tai hại, sự gây chia rẽ trong đời sống Giáo hội Việt Nam gần 70 năm qua, kiến nghị các đức cha:
Cấm các linh mục tham gia vào Quốc Hội, Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Đoàn kết.
Đối với các linh mục đang tham gia các tổ chức chính trị nêu trên, để họ có thể phục vụ tốt, họ phải tự do chọn lựa hoặc là làm linh mục phục vụ dân Chúa hoặc làm viên chức phục vụ chính quyền.
Họ không nên kiêm nhiệm một lúc hai việc như hiện nay.
Linh mục Gioan Nguyễn Ngọc Nam Phong