Câu chuyện trên là của ông Tôn Thất Đính (trú đường Nguyễn Khoa Chiêm, TP Huế).
Từ chối cấp sổ đỏ do lô đất có điện thờ Đức Thánh Trần
Lô đất liên quan đến vụ kiện nói trên rộng khoảng 10.000m2, có ký hiệu thửa đất số 29, tờ bản đồ số 42, địa chỉ tại đường Nguyễn Khoa Chiêm, phường An Cựu, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế.
Khu đất có nguồn gốc được xác định do cha mẹ của ông Đính khai phá, sinh sống trước năm 1957.
Trong quá trình sử dụng, gia đình ông Đính có lập một điện thờ nhỏ trên đất để thờ Đức Thánh Trần Hưng Đạo. Theo giải thích của ông Đính, thuở xưa khu đất này là nơi rừng hoang nước độc, cọp beo rắn rết khá nhiều.
Cha mẹ của ông Đính khi đến vùng đất này khai hoang đã lập một miếu thờ Đức Thánh Trần Hưng Đạo để cậy nhờ sự che chở về mặt tâm linh của vị tướng nổi danh, mong an yên lập nghiệp. Đền thờ này đã nằm trong khuôn viên lô đất của gia đình ông Đính từ năm 1957 đến nay.
Năm 2004, cha mẹ của ông Đính qua đời. Quyền sở hữu khu đất được chuyển về cho ông cùng anh chị em, con cháu trong gia đình.
Sau khi cha mẹ qua đời, con cháu trong gia đình ông Đính đã xây nhà và sống định cư lâu dài trên lô đất nói trên nhiều năm qua và không có tranh chấp.
Hằng năm ông Đính vẫn đại diện gia đình đóng tiền thuế đất cho chính quyền địa phương với số tiền hơn 2 triệu đồng mỗi năm.
Đến năm 2022, ông Đính với tư cách là người đại diện thừa kế khu đất đã nộp đơn xin cấp sổ đỏ cho mảnh đất này. Trong hồ sơ xin cấp sổ, ông Đính đã tách riêng khoảng đất có ngôi điện thờ ra và chỉ xin cấp sổ cho lô đất mà ông cùng con cháu đang sinh sống.
Tuy nhiên đến tháng 5-2023, ông nhận được thông báo từ UBND phường An Cựu về việc hồ sơ xin cấp sổ đỏ của ông bị trả lại với lý do “chưa đủ điều kiện” theo công văn của chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai TP Huế.
Sau đó, ông Đính đã gửi đơn kiến nghị lên UBND TP Huế đề nghị giải thích rõ lý do vì sao không cấp sổ đỏ cho khu đất của mình. Trả lời ông Đính, UBND TP Huế cho rằng khu đất trên là đất tín ngưỡng do có ngôi điện thờ Đức Thánh Trần.
Việc ông Đính tách riêng lô đất có ngôi điện thờ ra và xin cấp sổ cho khu đất mà ông đang ở, theo UBND TP Huế, là không đúng với quy định với pháp luật.
Không đồng ý với cách giải thích của chính quyền TP Huế, ông Tôn Thất Đính đã khởi kiện UBND TP Huế ra tòa.
Tòa buộc chính quyền phải cấp sổ đỏ cho dân
Tại phiên tòa, ông Tôn Thất Đính nói rằng việc UBND TP Huế cùng các cơ quan liên quan không cấp sổ đỏ cho ông là trái với quy định của pháp luật.
Ông Đính đưa ra luận cứ rằng thửa đất của gia đình ông có giấy tờ chứng minh quá trình sử dụng và thực hiện nghĩa vụ tài chính, nộp thuế cho Nhà nước.
Những loại giấy tờ nêu trên đều xác định khu đất này là đất ở nên phải căn cứ vào những loại giấy tờ đó để xác định đúng loại đất đang sử dụng, không thể tùy tiện suy diễn là đất tín ngưỡng.
“Đền thờ Đức Thánh Trần trên thửa đất là do gia đình chúng tôi xây dựng và trực tiếp quản lý từ trước đến nay để tôn thờ bậc tiền nhân, không liên quan đến cộng đồng dân cư trong việc xây dựng và sử dụng, cũng không thuộc sự quản lý của bất kỳ cơ quan, tổ chức nào.
Cũng không có cơ quan có thẩm quyền nào xác định đây là ngôi điện thờ Thánh thuộc đất tín ngưỡng như văn bản của UBND TP Huế nêu”, ông Đính nói.
Hội đồng xét xử nhận định thửa đất này có nguồn gốc hợp pháp từ cha mẹ ông Đính để lại, không có tranh chấp và đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế của Nhà nước.
Ngoài ra, điện thờ Đức Thánh Trần trên khu đất nói trên là do gia đình ông Đính xây dựng và quản lý, không liên quan đến cộng đồng dân cư hay các cơ quan khác.
Dựa trên những thông tin trên, hội đồng xét xử cho rằng khu đất mà ông Đính xin cấp sổ đỏ cần được xác định là đất ở theo các giấy tờ pháp lý và quy định của Luật Đất đai thay vì bị coi là đất tín ngưỡng như UBND TP Huế nhận định.
Sau khi xem xét các tình tiết vụ việc, hội đồng xét xử cho rằng việc UBND TP Huế từ chối cấp sổ đỏ cho ông Đính là không phù hợp với thực tiễn và các quy định của pháp luật.
Do vậy phán quyết cuối cùng được đưa ra tại tòa là buộc UBND TP Huế phải cấp sổ đỏ cho ông Đính đứng tên đại diện những người thừa kế theo quy định.
“Chúng tôi đang chờ bản án của tòa”
Trao đổi với Tuổi Trẻ, một lãnh đạo UBND TP Huế cho biết đang chờ bản án của tòa. Theo đó dù phán quyết cuối cùng được đưa ra là UBND TP Huế phải cấp sổ đỏ cho khu đất của ông Đính, tuy nhiên việc thực hiện thủ tục này vẫn phải chờ bản án của Tòa án nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế có hiệu lực.
“Liên quan đến vụ việc này dù tòa đang có phán quyết nhưng cũng có nhiều thứ cần phải được làm rõ thêm. Do vậy trong quá trình thi hành án, nếu có vấn đề vướng mắc gì thì chúng tôi sẽ đề nghị tòa giải thích bản án”, vị lãnh đạo UBND TP Huế nói.